Notes:
ಸ್ಪೇನ್ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸೌರ ಒಕ್ಕೂಟದ (ISA) 99ನೇ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡಿದೆ. ರಾಯಭಾರಿ ಜೋಸ್ ಮಾರಿಯಾ ರಿಡಾಓ ಡೊಮಿಂಗೆಜ್ ಅವರು ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಜಂಟಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಅಭಿಷೇಕ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರಿಗೆ ಅಂಗೀಕಾರವನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿದರು. 2015ರ COP21 ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಸಹ-ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ISA, ಸದಸ್ಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸೌರ ಶಕ್ತಿ ನಿಯೋಜನೆ, ಶಕ್ತಿ ಪ್ರವೇಶ, ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ಜಲವಾಯು ವೈಪರೀತ್ಯದ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

Notes:
ಮೇ 20-21, 2024ರಂದು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಬ್ಯಾಂಕಾಕ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮೊದಲ ಏಷ್ಯನ್ ರಿಲೇ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಶಿಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್ ತಂಡವು ಮೂರು ಪದಕಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿತು. ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಜ್ಮಲ್, ಜ್ಯೋತಿಕಾ ಶ್ರೀ ದಂಡಿ, ಅಮೋಜ್ ಜೇಕಬ್ ಮತ್ತು ಸುಭಾ ವೆಂಕಟೇಶನ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ 3 ನಿಮಿಷ 14.1 ಸೆಕೆಂಡುಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ 4×400 ಮೀಟರ್ ಮಿಶ್ರ ರಿಲೇನಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ತಂಡ ಒಂದು ಚಿನ್ನ ಗಳಿಸಿತು. ಪುರುಷರ 4×400 ಮೀಟರ್ ರಿಲೇ ತಂಡವು 3 ನಿಮಿಷ 05.76 ಸೆಕೆಂಡುಗಳನ್ನು ಕ್ಲಾಕ್ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಬೆಳ್ಳಿ ಪದಕ ಗೆದ್ದಿತು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ 4×400 ಮೀಟರ್ ರಿಲೇ ತಂಡವು 3 ನಿಮಿಷ 33.55 ಸೆಕೆಂಡುಗಳ ಸಮಯದೊಂದಿಗೆ ಬೆಳ್ಳಿ ಪದಕ ಗಳಿಸಿತು. ಹದಿನಾರು ದೇಶಗಳು ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದು, ಈ ಸ್ಪರ್ಧೆಯು 2024ರ ಪ್ಯಾರಿಸ್ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌ಗೆ ಅರ್ಹತಾ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಾಗಿತ್ತು.

Notes:
ವೈಲ್ಡ್‌ಲೈಫ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಪ್ರಕಾರ, ಗಂಗಾ ಮತ್ತು ಅದರ ಉಪನದಿಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 4,000 ಡಾಲ್ಫಿನ್‌ಗಳು ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶವು ಸುಮಾರು 2,000 ಡಾಲ್ಫಿನ್‌ಗಳ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಡಾಲ್ಫಿನ್‌ಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು, UP ಸರ್ಕಾರವು 111 ಡಾಲ್ಫಿನ್‌ಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿರುವ ಚಂಬಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಡಾಲ್ಫಿನ್ ಅಭಯಾರಣ್ಯವನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತು. ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿಯವರ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಡಾಲ್ಫಿನ್ ಈ ಅಪಾಯದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಕುರಿತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ನಮಾಮಿ ಗಂಗೆ ಉಪಕ್ರಮವು ಮಾಲಿನ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಣ, ಜಲಾಶಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸುವ ಮೂಲಕ 2030ರ ವೇಳೆಗೆ ಡಾಲ್ಫಿನ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸಿ ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ನದಿ ಡಾಲ್ಫಿನ್ ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಅಪಾಯದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಭೇದವಾಗಿದ್ದು, ಗಂಗಾ, ಯಮುನಾ ಮತ್ತು ಚಂಬಲ್ ನದಿಗಳಂತಹ ವಿವಿಧ ನದಿಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ.

Notes:
ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಪುಣೆಯಲ್ಲಿರುವ ಉಜಾನಿ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ದೋಣಿ ಮುಳುಗಡೆಯಾಗಿ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಆರು ಮಂದಿ ಮುಳುಗಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ. ಸೋಲಾಪುರದ ಉಜ್ಜಾನಿ ಗ್ರಾಮದ ಸಮೀಪ ಭೀಮಾ ನದಿಯ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಉಜಾನಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಒಂದು ಭೂಮಿ ತುಂಬುವಿಕೆ ಸಹಿತ ಮೆಸನ್ರಿ ಗ್ರಾವಿಟಿ ಅಣೆಕಟ್ಟಾಗಿದೆ. 1977 ರಿಂದ 1980 ರವರೆಗೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಈ ಅಣೆಕಟ್ಟು ನೀರಾವರಿ ಮತ್ತು ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ. ಅಣೆಕಟ್ಟು 63 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರ, 2,534 ಮೀಟರ್ ಉದ್ದ ಮತ್ತು 12MW ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಆದರೆ ತೀವ್ರ ನೀರಿನ ಮಾಲಿನ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದೆ.

Notes:
AMRUT ಯೋಜನೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ತೆಲಂಗಾಣದಲ್ಲಿ SAM ಪೈಲಟ್ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. SAM ಎಂಬುದು ಭೂಮಿಯಡಿ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಮರುಪೂರಣ ಮಾಡಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಕೊಳವೆ ಬಾವಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಸುಸ್ಥಿರ ನಗರ ನೀರಿನ ನಿರ್ವಹಣಾ ತಂತ್ರವಾಗಿದೆ. ಮಳೆ ನೀರಿನ ಮರುಪೂರಣದ ಮೂಲಕ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದು ಇದರ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಉಪಕ್ರಮವು ಕೃತಕ ಜಲಭೃತ್ ಪದರವನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯಡಿ ನೀರಿನ ನಿರ್ವಹಣಾ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೃತಕ ಜಲಭೃತ್ ಪದರ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾನೇಜ್‍ಮೆಂಟ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ (NAQUIM : ನ್ಯಾಷನಲ್ ಆಕ್ವಿಫರ್ ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಅಂಡ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್ಮೆಂಟ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್ ಗೆ) ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.